Wielkanocne nowości

Wielkanoc kojarzy się z kolorowymi pisankami, śmigusem-dyngusem, zajączkiem w świeżej trawie, a przede wszystkim z bogactwem stołu na wielkanocne śniadanie.

Wśród potraw królują ciasta: wielkanocne baby, mazurki, serniki, wspaniale udekorowane i podawane. Przygotowaliśmy przegląd dekoracji wielkanocnych – dostępny tutaj –  i sprzętu wielkanocnego – tutaj.

Wielkanocne baby

Goszczą w polskich kuchniach od kilkuset lat, ale nazwę tę nadał dopiero król Stanisław Leszczyński w XVIII, któremu podobno ich kształt skojarzył się z turbanem Ali Baby. Prace nad nimi trwały nawet cały tydzień; najpierw szykowano i mielono bakalie, tłuczono wanilię oraz zbierano jajka. Niektóre przepisy wymagały dwóch kop czyli 120 jajek! Następnie gospodynie zamykały się w kuchni – i to zamykały się dosłownie, dbając nawet o uszczelnienie okien. Wielkanocne baby miały być olbrzymie; niektóre rosły na pół metra. Dlatego po upieczeniu wypieki ostrożnie przenoszono na poduszki, jak przystało na królową stołu. Wierzono, że udana baba to szczęście i powodzenie przez cały rok, spalona oznaczała wojnę, niewyrośnięta – choroby, a zakalec – nawet śmierć.

Mazurki

Polską specjalnością na stole wielkanocnym są mazurki, wywodzące się czasów, kiedy Rzeczypospolita Obojga Narodów graniczyła z Imperium Osmańskim. Podstawę tych słodyczy stanowiły daktyle, figi, suszone owoce przywożone ze Wschodu oraz różnego rodzaju orzechy, uprawiane w Polsce w dużych ilościach. A ponieważ na wiosnę brakuje świeżych owoców, gospodynie z Mazowsza wykorzystywały to, co miały do dyspozycji i stworzyły mazurka (mieszkańców Mazowsza nazywano dawniej Mazurami). Dawniej przyrządzano je w Wielki Czwartek i w olbrzymiej ilości, ponieważ miały wystarczyć i zachować świeżość aż do Zielonych Świątek.

Serniki

Chyba nie ma wielkanocnego śniadania, podczas którego nie pojawiłoby się choć jedno serowe ciasto. Szczególnym rodzajem sernika jest pascha (już sama nazwa wskazuje, że jest to ciasto świąteczne, ponieważ Niedziela Wielkanocna to Pascha). Deser ten ma korzenie w kuchni rosyjskiej i ukraińskiej, przyrządza się go w formie stożka, który ma symbolizować grób Chrystusa. Główne składniki paschy to twaróg, masło, żółtka i cukier oraz bakalie. Może być przygotowywany na zimno lub gorąco.